Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «قدس آنلاین»
2024-05-02@10:42:03 GMT

۹۸ درصد پایان نامه ها بدون استفاده اند!

تاریخ انتشار: ۲۸ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۱۱۹۷۱۱

حدیث مستور_خبرنگار تحریریه جوان قدس: سهم پارساهای (پایان‌نامه و رساله) تقاضامحور از کل پارساها ۱.۴ درصد است. یعنی از هر ۱۰۰ پایان‌نامه و رساله، کمتر از ۲ تای آن بر پایه یک نیاز واقعی کشور یا تقاضای صنعت یا جامعه بوده است. به عبارتی بیش از ۹۸ درصد پایان‌نامه‌ها با موضوعی دلخواه و بدون هدف مشخص انجام می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

خیلی از مقالات و پایان‌نامه‌های دانشگاه‌ها حتی در حیطه حل نیازهای کشورهای توسعه‌یافته یا ترندهای فناوری هم نیست و این طرح‌ها در خارج از کشور هم بعضا مشتری و خواهان ندارند.

شرح وضعیت

در تولید علم جزو کشورهای پیشرو دنیا هستیم اما در تولید فناوری جایگاه قابل‌قبولی نداریم و رتبه تولید علم ایران ۱۵ است اما در ارتباط صنعت و دانشگاه در رتبه ۱۲۸ دنیا قرار گرفته‌ایم. حالا چندوقتی است با تمرکز بر اقتصاد دانش‌بنیان و به ‌واسطه قوانین مهمی مانند جهش تولید دانش‌بنیان، کشور در حال جبران این ناترازی و استفاده از توان نخبگان برای حل مشکلات کشور است. اما این موضوع در لایحه برنامه هفتم توسعه به‌عنوان یک سند بالادستی به‌شدت مورد غفلت قرار گرفته و این ناترازی  تشدید شده است.

در برنامه هفتم توسعه نیز برای ۵ سال آینده کشور مقرر شده که بایستی از رتبه ۱۵به رتبه ۱۲ دنیا برسیم. رتبه ۱۲ یعنی بایستی کشورهای برزیل، کره جنوبی و روسیه را پشت سر بگذاریم. به فرض محال اگر این سه کشور هیچ مقاله و انتشاراتی در زمینه تولید علم نداشته باشند، در ۵ سال آینده بایستی معادل با ۵۰ درصد کل انتشارات علمی‌مان به این مقدار اضافه کنیم.

متأسفانه فقط ۲ درصد رساله‌های دوره دکتری تقاضا محور هستند. ما ۱۲۶ هزار دانشجوی دکتری و چهارصد هزار دانشجوی کارشناسی ارشد داریم که قطعا کارهای پژوهشی آنها می‌تواند در حل مشکلات اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و کشاورزی و صنعت راه گشا باشد اما به این موضوع آنچنان که باید اهمیت داده نشده است.

مشکل کجاست؟

کم نیستند دانشجویانی که با تلاش شبانه‌روزی سعی می کنند رساله ارشد و دکتری خود را به پایان برسانند و بر اساس کتد علمی کار خود را به پایان می رسانند، اما مشکل کجاست که این پژوهش ها به بار نمی نشیند؟ و حاصل این شکاف عمیق بین صنعت و دانشگاه چیست؟

فقدان برنامه و مدل مشخص اصلی ترین مشکلات پژوهش در ایران

دکتر «رضا خانی» - رییس بنیاد نخبگان ایلام  با تبیین اهمیت و فواید پژوهش مشکلات اساسی پژوهش در کشور را سه زمینه فقدان برنامه، فقدان مدل مشخص برای پژوهش و سیاست زدگی در حوزه پژوهش و تحقیق می داند بیان می کند که بی‌برنامگی در حوزه تحقیق و پژوهش و عدم تعیین اولویت‌های پژوهشی در سطح کلان و خرد جهت رفع مشکلات یک از مهم‌ترین مشکلات در این حوزه باشد. این بی‌برنامگی به‌وضوح در تعامل بین صنعت و دانشگاه نیز به چشم می‌آید.

رییس بنیاد نخبگان ایلام دومین مشکل این حوزه را فقدان مدل مشخصی برای انجام و بهره‌برداری از نتایج پژوهشی و حوزه‌های موردپژوهش و تحقیق میداند و تصریح می کند:  میزان پژوهش‌های انجام‌گرفته در مرز دانش در ایران بسیار اندک هستند و حوزه، نوع و جهت‌گیری ما در انجام پژوهش بر اساس مدل مشخص و مدونی نیست.

سیاست زدگی، جدی ترین مشکل پژوهش

رضا خانی نیز بیان می کند وزارت علوم و دیگر دستگاه‌های مرتبط با حوزه پژوهش بعضاً تحت تأثیر مسائل سیاسی اقدام به وضع سیاست‌هایی می‌کنند که بیشتر در جهت رفع نگرانی‌های آنی سیاسیون و مدیران و البته اعضای هیئت‌علمی است.

وی مشکل کنونی کمیت و کیفیت پژوهش در دانشگاه‌ها خصوصاً پایان‌نامه‌های دوره‌های تحصیلات تکمیلی را عمدتاً محصول همین سیاست زدگی می داند و می گوید: وقتی پژوهش بدون برنامه، بدون مدل مدون و متأثر از سیاست باشد آنگاه نام‌گذاری یک دانشگاه با هر عنوانی کمکی به حل مسئله نمی‌کند. مگر می‌شود کشوری با این همه پیشینه علمی تاریخی و دانشگاهی؛ پژوهش آن نتواند به صنایعی چون خودرو و حمل نقل کمک کند. صنعت ما هم در مقابل و متأثر از همین سیاست‌ها به جای تلاش در جهت حل مسئله به تغییر صورت مسئله و یا حذف آن اقدام می‌کند. مشکلات کنونی صنعت خودرو ما از این دست است.

انحراف مسیر بودجه پژوهش 

تأثیر  رشد علمی در اقتصاد، فرهنگ و سیاست متناسب هم نیست و این در حالی است که نیاز مبرم دستگاه‌های اجرایی کشور به امر پژوهش قابل‌چشم‌پوشی نیست. دکتر مامی افزود در بودجه‌های استانی سال ۱۳۹۴ چیزی حدود ۵۷ هزار میلیارد ریال به امر پژوهش اختصاص یافت اما متأسفانه در بیشتر سازمان‌ها این بودجه‌ها در ردیف‌های دیگری هزینه شد و این در حالی است که ادارات می‌بایست حداقل یک درصد از بودجه‌ی خود را به پژوهش و تحقیقات اختصاص دهند، اما بررسی‌ها نشان از انحراف هزینه کرد این بودجه از مسیر خود است.

اساتید هیئت علمی، وقت سرخاراندن ندارند

آئین‌نامه ارتقای اعضای هیأت علمی را بررسی کنید، متوجه می‌شوید که اساتید دانشگاه برای ارتقا به مرتبه دانشیاری به ۱۲۰ امتیاز نیاز دارند. این امتیاز از مجموع همه اقدامات پژوهشی، فرهنگی و... کسب می‌شود. این در حالی است که دانشگاه‌های برتر و اثرگذار کشور مانند دانشگاه تهران یا صنعتی شریف، امتیاز بیشتری را برای ارتقا در نظر می‌گیرند.

به یک معنا، آئین‌نامه ارتقای اساتید دست دانشگاه‌ها را باز گذاشته است تا امتیاز بیشتری از اعضای هیأت علمی مطالبه ‌کنند. حتی یکی از دانشگاه‌ها برای ارتقا، کف امتیاز هم در نظر نگرفته است و امتیاز اساتید را با میانگین ۳ نفر قبلی می‌سنجد و در چنین دانشگاهی همیشه دانشیار شدن دشوارتر و نیازمند انتشارات و مقالات بیشتری می‌شود.

خروجی این برنامه‌ریزی این است که وقتی با اساتید دانشگاه و مخصوصا آن‌ها که دغدغه ارتباط با صنعت دارند صحبت می‌کنیم، می‌گویند که ما اصلا وقت تنفس و فکر کردن به پژوهش‌های کاربردی را نداریم و عملا امکان اینکه فرصتی پیدا کنیم که در راستای حل مسائل کشور تحقیق و پژوهش کنیم را نداریم.

اساتید به دانشجویان فعال بها نمی دهند

عسگر سرمست، مدیر اندیشکده اقتصاد دانش‌بنیان، متأسفانه در ایران حتی به ثبت اختراع و پتنت نیز مانند مقاله و به عنوان چیزی برای رزومه‌سازی نگاه می‌شود. و با افراد فعال در صنعت و شرکت‌های صنعتی هم که صحبت می‌کنیم، می‌گویند دانشگاه‌ها و اساتید اصلا به سمت ما نمی‌آیند. اساتید نگاه بالا به پایین به ما دارند و کار اجرایی هم انجام نمی‌دهند. برای مثال ما به آن‌ها پروژه و سرمایه می‌دهیم و نمونه اولیه می‌خواهیم ولی در مقابل تنها چند صفحه گزارش دریافت می‌کنیم.

تا زمانیکه افراد مدرک می خواهند این رویه ادامه دارد

رییس بنیاد نخبگان ایلام: تا زمانی که اقتصاد نفتی است یعنی نفت و پول هست و افراد مدرک می‌خواهند این رویه ادامه خواهد داشت و والدین ما متأسفانه بر این باورند که باید فرزندانمان مدرک بگیرند و سر کار بروند؛ اما اگر این را نهادینه کرد که تنها با مهارت و فناوری است که می‌توان آینده خود را ساخت، والدین خوشبختی و موفقیت فرزندان خود را صرفاً در رفتن به دانشگاه نمی‌داند.

اما اگر سیاست‌های بالادستی ما در حوزه پژوهش اصلاح گردند بسیاری از این مشکلات در آینده برطرف خواهند شد؛ که مشخصاً می‌توان به نحوه پذیرش دانشجو در مقاطع تحصیلات تکمیلی، اعطای مجوز رشته‌های تحصیلی و البته به‌کارگیری اساتید بادانش روز در این بین اشاره کرد.

چاره چیست؟

برای حل این مشکلات باید برنامه ریزی های کلانی صورت گیرد همان طور که مدیر اندیشکده اقتصاد اظهار  می کند برنامه هفتم توسعه برای این است که یک حرکتی بکنیم و انتخاب کنیم که در کدام مسیر برویم. هر انتخابی نیز باید با توجه به مزایا و اولویت‌های کشور صورت گیرد. برنامه‌ریزی به معنی بهینه‌کردن انتخاب‌هاست و در برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌های کلان مانند برنامه‌های توسعه، باید بین گزینه‌های مختلف انتخاب کنیم. در ادامه به چند مورد از پیشنهاداتی که برای بهبود مشکلات می تواند در برنامه ریزی کشور قرار بگیرد اشاره می کنیم:

۱) یک پیشنهاد در این راستا می‌تواند این باشد که تبصره‌ای به آئین‌نامه ارتقا اضافه شود، مبنی بر اینکه اگر عضو هیأت علمی بتواند به انتخاب خود اختلاف امتیاز مورد نظر آئین‌نامه و امتیاز مورد نظر دانشگاه را از طریق پژوهش‌های کاربردی و مورد نیاز صنعت و جامعه کسب کند و دانشگاه‌ها این نوع پژوهش‌ها را رد نکنند. به عبارت دیگر، عضو هیأت علمی از این طریق هم می‌تواند سطح علمی خود را ثابت کنند و هم وقت آزاد خود را در حل مسائل صنعت و جامعه بگذراند. بایستی به اساتیدی که با وجود همه این ممانعت‌ها دوست دارند در صنعت گرهی را باز کنند، اجازه و فرصت داده شود تا در حل مسئله نقش‌آفرینی کنند. در واقع، بایستی حداقل مسیری باز کنیم که به بخشی از این دو گروه که می‌خواهند باهم کار کنند، فرصت دهیم تا وارد همکاری شوند، زیرا عملا ساختاری که چیده شده اجازه همکاری نمی‌دهد.

۲) یکی دیگر از پیشنهادها این است که در جدول اهداف برنامه، مواردی اضافه شود که تجاری‌سازی را دنبال کند. برای مثال شاخص سهم درآمدهای اختصاصی ناشی از قراردادهای پژوهشی دانشگاه‌ها نسبت به بودجه هدف‌گذاری شود. این سهم هم‌اکنون حدود ۴ درصد است. درواقع وزارت علوم بایستی تدابیری بیاندیشد که درآمدهای اختصاصی دانشگاه‌ها از محل قراردادهای پژوهشی رشد داشته باشد و به یک عدد معقولی برسد. این عدد در جهان به صورت میانگین ۳۰ تا ۴۰ درصد است.

۳) سهم اختراعات تجاری‌سازی یا فروخته شده از کل اختراعات و سهم بخش غیر دولتی در تأمین هزینه‌های تحقیقات از دیگر شاخص‌های قابل اندازه‌گیری است که می‌توان برای سنجش عملکرد دولت در حوزه نوآوری در نظر گرفت. ذی‌نفع کردن دانشگاه‌ها با در نظر گرفتن نرخ اشتغال فارغ‌التحصیلان در رتبه‌بندی آن‌ها، اصلاح آئین‌نامه ارتقای اساتید و افزایش کیفیت مقالات تولیدی از دیگر نکاتی است که بهتر است مد نظر قرار گرفته شود. از طرف دیگر کمک گرفتن از کارگزاران برای افزایش ارتباط صنعت و دانشگاه و همچنین انتقال سازمان مالکیت فکری به قوه مجریه و زیر نظر وزارت علوم از دیگر اقداماتی است که می‌تواند در بلندمدت به رشد تجاری‌سازی علمی در کشور کمک کند. سازمان مالکیت فکری در حال حاضر زیر نظر قوه قضائیه است و این قوه ذی‌نفع افزایش سطح نوآوری در کشور نیست.

۴) ز طرف دیگر، در سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری برای برنامه هفتم، به ۴ حوزه مشخص فناوری اشاره شده است. این سیاست‌ها رشد و پیشرفت در حوزه‌های «فناوری اطلاعات و ارتباطات»، «زیست‌فناوری»، «ریزفناوری» و «انرژی‌های نو و تجدیدپذیر» را به عنوان هدف در ۵ سال آینده در نظر گرفته است. در لایحه برنامه هفتم توسعه، هیچ ردپایی از این ۴ حخوزه نمی‌توان یافت. با توجه به این موضوع، پیشنهاد می‌شود که طبق قوانین و مواد مصوب شده مانند ماده ۳ مالیات بر صادرات و ماده ۱۱ قانون جهش تولید دانش‌بنیان، منابع مالی و درآمدهای حاصل از اخذ حقوق ورود ماشین‌آلات و تجهیزات صرف پروژه‌های پیشران در این حوزه‌های فناورانه شود. در واقع حتی لازم نیست منابع خاصی به این حوزه‌ها اختصاص یابد و باعث ناترازی در بودجه شود.

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: برنامه هفتم توسعه آئین نامه ارتقا صنعت و دانشگاه پایان نامه ها برنامه ریزی دانش بنیان دانشگاه ها هیأت علمی سیاست ها پژوهش ها مدل مشخص حوزه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۱۱۹۷۱۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پژوهش بدون اجرا هیچ فایده‌ای به حال ‌مردم ندارد

استاندار سیستان و بلوچستان گفت: رشته‌هایی که در دانشگاه‌ها تدریس می‌شوند باید متناسب با نیازهای استان بومی‌سازی شوند تا افراد پس از فراغت از تحصیل بتوانند صدها شغل ایجاد کنند. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم از زاهدان، محمد کرمی در نشست با جمعی از مدیران استان سیستان و بلوچستان اظهار داشت: صف و ستاد باید دو مجموعه هماهنگ باشد و تمام تلاش ستاد باید برای پویایی صف به‌کارگیری شود.

وی افزود: اگر ستاد اهل پویایی و نوآوری بود؛ قطعاً این ویژگی متوجه صف نیز می‌شود اگر این پویایی و نوآوری در مجموعه‌ای وجود نداشته باشد قطعاً آن مجموعه محکوم به روزمرگی است.

استاندار سیستان و بلوچستان با اشاره به نقش مردم در تکمیل عملیات آبرسانی به روستاها خاطرنشان کرد: باید با راهبری درست از توان مردم استفاده کرد چرا که مردم خواهان پیشرفت و توسعه منطقه هستند.

کرمی با اشاره به اینکه اختیار مولدسازی با مجموعه استان است، ادامه داد: مولدسازی دارایی‌ها می‌تواند باعث افزایش درآمد یک دستگاه شود همچنین خدمات بهتری به مردم ارائه دهد. یکی از تاکیدات هیئت دولت این است که با استفاده از مولدسازی دارایی‌ها پروژه‌های نیمه تمام موجود استان را به اتمام برسانیم. مطالعات باید در کف میدان اجرایی شود و پژوهش بدون اجرا هیچ فایده‌ای به حال استان و مردم ندارد.

وی خاطرنشان کرد: رشته‌هایی که در دانشگاه‌ها تدریس می‌شوند باید متناسب با نیازهای استان بومی‌سازی شوند تا فرد پس از فراغت از تحصیل بتواند صدها شغل ایجاد کند. در اسلام بازنشستگی وجود ندارد و انسان تا هنگامی که زنده است، باید کار کند چرا که این تلاش و کوشش عین عبادت است.

انتهای پیام/.

دیگر خبرها

  • پژوهش بدون اجرا هیچ فایده‌ای به حال ‌مردم ندارد
  • آب می‌تواند بدون حرارت و فقط با نور تبخیر شود
  • دانشگاهیان برای رفع نیازهای پژوهشی شهرداری اصفهان مشارکت کنند
  • «شهرگاه» تنها مکانیزم مدیریت شهری برای ارتباط با دانشگاه نیست
  • دفتر مطالعات و پژوهش‌های بنیاد شهید و دانشگاه جامع انقلاب اسلامی تفاهم‌نامه امضا کردند
  • مسیر تحولی دانشگاه آزاد، امید آفرین است
  • تکذیب پیوست نامه صحرایی درباره ابطال کسر ۴۵ درصد از حقوق دانشجو معلمان/ دانشگاه رای را اجرا کند
  • قطار ارتباط دانشگاه با صنعت به سرعت پیش می‌رود
  • برنامه‌ریزی برای پژوهش در محور‌های سوخت پاک و هوش مصنوعی
  • سه تفاهم‌نامه همکاری بین‌المللی در بخش کشاورزی امضا شد